Page 66 - NU Newsletter 2022
P. 66
ប្រ�ព័័ន្ធធអ�់រំំព័ីចម្ងាាយ
ប្រ�ព័័ន្ធធអ � ់រំំ ព័ ីចម្ងាាយ �មាាត្ ១.៥ដែមុជ្រត្ �របំ�នផ��វេភទ
្
េ��កែន�ងេធ�ើ��រ
Online
Study
រំ� ស់់ ន្ធ រំត ុ ុ ន្ធ
រំ�ស់់ន្ធរំតន្ធ
័
័
ី
ូ
ិ
្
ិ
កុ�ងកាលៈពេ�ស្តៈបចច�បបូនិុវរ�ស្តកវ�១៩ �និរីករ៉ាលដាលពាស្តពេ�ញ�ិភ�- ជាត្ជ្រមវការចា�ចស្តជ្រមាបនិិស្តសត្ដែ�លស្តក្សាពេ��កលវ�្យាល័យនិ័រត្�និ។ �និ�
ំ
់
ៃឹ
ូ
ី
្
់
ិ
ឺ
់
ើ
ា
ើ
់
្ំ
ូ
់
ិ
្
ពេ�ក ដែ�លពេធំះឲ្្យមានិការបុ�ពាល�ងខាាងពេ�ពេលជ្រ�បវស្ត័យ។ �មាា្ប់ជាពេជ្រចើនិ ដែ�លស្តំខានិមួយពេ�ៀត្ពេនា�� ការអានិ ។ ការអានិ និឹង�ួយ�ល់ការពេរៀនិស្តជ្រត្
់
ិ
្
ូ
ា
់
ច
់
ា
ិ
្
ិ
្
ៅ្
កុ�ង�ុវភា�រស្តពេ�, កុ�ងធំ�រកច និិងការជ្រ�បជ្រ�ងពេផុ្សងៗ ជ្រត្ូវ�និ�ា្ស្ត់បតរ�ង និិងការជ្រ�វជ្រជាវ�លស្តស្ត្ស និិស្តសត្ និិង�ស្ត្�ចារ្យ�និ�ងមានិជ្របស្តិ�ធភា�។
ា
ើ
់
័
រហិស្ត ពេ�ើមបូុ�ប�្ត្ការពារនិឹងការឆៃងរ៉ាលដាលម្លៃនិវរ�ស្ត�ុុមួយពេនិ� និិងពេ�ើមបូ ្ ុ ជា មួយគាាពេនិ�ដែ�រ �ណៈកមុការបពេចចកពេ�ស្តក�និពេធំះការដែក�ជ្រមង់ពេលើ
្
ី
់
្
៏
ិ
ឹ
្
ឹ
ធានាឲ្្យ�និនិូវ�ពេណើរជ្របត្ិបត្តការការង្ហារពេផុ្សងៗ ឲ្្យមានិត្�លយភា�ជា�ពេស្តស្ត ជ្រប�័និធដាក�និះ�ខ្វះៃ� �ពេយើងពេធំះការរត្បនិតងបដែនិថមពេ�ពេលើវត្តមានិ និិងការចូលរួមកុ�ង
់
ំ
ិ
ិ
ើ
ឺ
ើ
់
វស្ត័យស្តខាភ�ល ពេស្ត�កច និិងការអំបរំ។ ពេ�ពេ�លដែ�ល ធំនិធានិមនិ�ស្ត្ស �ឺជា កចចការពេផុ្សងៗរបស្ត់ម�ខ្វះវជាា្និុមួយៗ។ �ស្ត្�ចារយទាំំងអំស្ត់�និពេធំះការអំភិវឌី្ឍនិ ៍
្
ិ
�
ឋ
ិ
ិ
ៅ្
ច
ិ
ិ
្
ុ
ុ
ច
ិ
់
ុ
ិ
ិ
កតាៅ្ចមបូងបំផុត្ ស្តជ្រមាបជ្រ�បវស្ត័យ និិងជ្រ�ប�ា្និការណ៍។ ជ្រស្តបពេ�លពេនិ�វស្ត័យ �ពេជ្រមាងបពេជ្រងៀនិ�ុុពេ�ើមបូឲ្្យជ្រស្តបស្តភា�ការណ៍។ កុ�ងកចដែត្ងការបពេជ្រងៀនិ�ពេនិ�
់
់
�
្
ការបំពានផ�វេភទអាចេកីតេឡីងបន្រគប់កែន�ង មិនថទីកែន�ង
ូ
ំ
ូ
ូ
៏
ិ
ៅ្
ច
ំ
់
អំបររបស្ត់ជ្របពេ�ស្តកមុ�ជាកជ្រត្ូវ�និរងឥ�ធិ�ល ដែ�លត្ជ្រមវឲ្្យ��ពេរៀនិ និិង ត្ជ្រមវឲ្្យ�ស្ត្�ចារ្យ ទាំំងអំស្ត់ ភាា្ប់ជាមួយនិឹងកចចការ ឬលហ្គាត្ពេជ្រកាយបញ្ជីប ់
់
ឯកជន ឬ សាធរណៈេនះេទ, អាចេកីតបន ្រគប់េពលេវលា និងេលី
ំ
ំ
្
្
ិ
្
់
ិ
ឋ
ិ
្
ើ
្
ុ
់
ូ
ុ
ើ
់
វ�្យា�ានិអំបរ ទាំំងរ� និិងឯក�និពេធំះការ�ា្ស្តបតរ�ការអំបរដែបបជ្របម្លៃ�ណុ មកជា ពេមាាងស្តក្សានិុមួយៗ។ ពេនិ�ជាវធំុពេ�ើមបូពេធំះការ�កលបូងស្តមត្ថភា�ភាាមៗ និិងពេ�ើមបូ ្ ុ
មនស្ស្រគប់េភទ-្រគប់វ ័ យ ្រគប់សម�័ន�ភព។ មិន្រតឹមែតមនស្ស្រប�ស
ុ
ុ
្
ិ
ិ
ិ
ិ
ុ
ការស្តក្សា�ចមាាយពេដាយ�ឹងដែផុអកពេលើបពេចចកវ�្យាជាចមបូង។ ជាមួយគាាពេនិ� �កល ជាការតាមដានិនិូវវនិ័យស្តក្សារបស្តនិិស្តសត្។
់
ិ
្
្
្
ុ
បំពានេលីមនស្ស ្រសីេនះេទ េពលខ�ះមនស្ស្រសីេលីមនស្ស្រប�ស, មនស្ស
ុ
ុ
ុ
្
ធ
ំ
វ�្យាល័យនិ័រត្�និ �និពេធំះការពេរៀបចនិូវ យនិេការស្តជ្រមាបអំនិ�វត្ជ្រប�័និអំបរ�ចមាាយ។ ប��លិកអំបរ កុ�ង�កលវ�្យាល័យនិ័រត្�និទាំំងអំស្ត់ �ឺតាមដានិ�ងយក
ា
គ
់
្
ំ
់
ត
ំ
ុ
់
ើ
ិ
ិ
ូ
ុ
ុ
ុ
�
្រសីេលីមនស្ស្រសីដចគ, មនស្ស្រប�សេលីមនស្ស្រប�ស, ចាស់បំពានេលី
យនិេការពេនិ�ជ្រត្ូវ�និផុ្ស�ផុ្សាយ និិងបកជ្រ�យពេដាយ ពេ�កបណឌិត្ អំី�ង វា្និពេធំឿនិ ចត្តដាកចពេពា�ស្តកមុភា�បពេជ្រងៀនិ និិងដែត្ងដែត្ពេ�រងចាផុល�និួយ�ល�ស្ត្�ចារ្យ
ំ
ៅ្
់
ំ
់
់
ត
ធំ
់
ពេ
ឿ
់
ិ
និ
់
វា
�ង
អំី
ា
ះ
ា
្និ
ំ
េក�ង, េក�ងបំពានេលីមនស្សចាស់។ ជពិេសស េពលបច�ប្បន�គឺមន ការ
ុ
ុ
ិ
�កលវ�្យាធំការរង និិង ជាជ្រ��ប�រស្តមហ្គាវ�្យាល័យវ�្យា�ស្ត្ស្តតស្ត�ខាភ�ល និិងនិិស្តសត្ដែ�ល�បបញ្ហាាបពេចចកពេ�ស្តពេផុ្សងៗ។
ិ
ិ
ឹ
ធ
ួ
ិ
្
ិ
្
ិ
ុ
បំពានទាំងពាក្យសម�ី ឬ កាយវ ិ ការេលីមនស្ស្រគប់េភទមិនែមនមនែត
ុ
ួ
ុ
ំ
់
ូ
ដែ�លរមមានិយនិតការធំំៗ ចនិនិ២ �ឺ៖ ការអំបរដែបប�ពេនិ� �ិត្ជាមានិផុលល�កមួយចនិនិ ពេហិើយត្ជ្រមវឲ្្យពេធំះ ើ
ួ
ំ
ួ
ំ
ំ
ូ
េភទែដលេលីសពី ឬ ផ�យពី េភទ្រប�ស និង្រសី (Transgender) សមក ុ ំ
ុ
ត
់
ើ
១. យនិការ�ា្ល់៖ ជាថ្នាា្កពេរៀនិតាមដែបបបពេចចកវ�្យា ពេដាយពេធំះការផុ្សាយ�ា្ល ់ ការពេរៀនិស្តជ្រត្ និិងជ្រ�វជ្រជាវពេលរបស្ត់�ុុៗជាពេជ្រចើនិ បដែនិតពេបពេយងអាចឆៃងកាត្ និិង
ើ
ុ�
ើ
ូ
ិ
់
ើ
ុ
េភ�ចថ គត់េនជមនស្ស េហីយក៏មនេភទ មនកិត�ិយស មនជីវ ិ តមន
ឺ
រវាងជ្រ�ូ និិងស្តស្តស។ កមុវធំុដែ�លគាជ្រ�និវយនិតការពេនិ�� Zoom, Google meet, ��ួលយកជ្រប�័និអំបរ�ចមាាយពេនិ��និកុ�ង�ំណាក់កាលល�កពេនិ��ឺជា��និ� ៏
្
ំ
ំ
ំ
់
ិ
ូ
ិ
ធ
ុ
្
ូ
េបះដងរបស់គត់ែដរ។
ំ
្
YouTube, Facebook, etc. ជ្របពេស្តើរមួយកុ�ងបរិប�អំបរនាពេ�លអំនា�ត្។ ពេជ្រពា�បចច�បបូនិុ ភា�រីកចពេជ្រមើនិម្លៃនិ
់
េយងតាម អង�ការពលកម�អន�រជតិ ការបំពានផ�វេភទ គឺសំេដ
ូ
ើ
្
់
ុ
់
ំ
ិ
់
�
ូ
ំ
២. យនិតការមនិ�ា្ល់៖ ជាថ្នាា្កពេរៀនិបនាា្ប់បនិស ដែ�លពេ�កជ្រ�ូ អំកជ្រ�ូដាកការង្ហារ ឧស្ត្សាហិកមុ ៤.០ ក�ងលត្�ស្ត់ និិងជ្រត្ូវ�និ�រ�ញឲ្្យអំនិ�វត្ពេលជ្រ�បវស្ត័យ។ សម�ី ឬ រូបភពអាសអាភស...
ិ
ត
ំ
េទេលីកសកម�ភពែដលទាក់ទងនឹងេភទ ែដល្រប្រពឹត�េដាយមិនបន
` េដីម្បីការពារខ�ន ឬ បគ�លិក ពីការបំពាននន និេយជក និង
ុ
ួ
់
ិ
ើ
ំ
គ
្
ិ
ៅ្
កចចការជ្រ�វជ្រជាវ ពេផុំឯក�រ ពេស្តចកតដែណនាំ និិងលហ្គាត្ពេផុ្សងៗឲ្្យស្តស្ត្សពេធំះ ក�ូច ពេនិ��ឺជាឱ្កាស្តស្តជ្រមាប់ជាប��លិកអំបរំ, �ស្ត្�ចារ្យ និិងស្តស្ត្ស និស្តសត្ ពេ�ើមបូុ ្
ិ
ិ
ិ
ើ
់
៏
ុ
ុ
�
សាគមន៍េដាយបគ�លរងអំេពី និងេធ�ីឲ្យអ�ករងអំេពីមនអារម�ណអន់ចិត�
៍
�
្របធនែផ�កគួរែត្រត�វមនការយកចិត�ទកដាក់ខ�ស់ កងការេរៀបចំ ្រកមសីល
ុ
ុ
ិ
ជាបញ្ជីីូនិមកវិញពេ�ើមបូឲ្្យជ្រ�ូ�និិត្្យ។ កមុវធំុដែ�លគាជ្រ�និវយនិតការពេនិ�� Google ��ស្តខាត្ស្តមត្ថភា�ឲ្្យ�និលអ។ �ូចពេនិ� មនិថ្នាកាលៈពេ�ស្តៈដែបបណាពេ� ជ្រត្ូវធានា
ូ
ិ
ឺ
ិ
់
ំ
ុ
្
ខឹង គួរឲ្យស�ប់េខ�ីម នឹងគិតថខ�ន្រត�វបនេគ្របមថេមីលងាយ។ េនក�ង
ុ
ួ
�
ុ
ថ
់
ិ
classroom, Schoology, Wiki school, Class Dojo, etc. ឲ្្យ�និនិវនិិរនិរភា� និិងពេស្តរភា�ម្លៃនិ វស្ត័យអំបរ និិងបណះ��បណាាលដែ�លជ្របកប ធម៌ / វ ិ ជ� ជីវៈការងារ និងបរ ិ សានការងារែដលមនសវត�ិភព។ េធ�ីការ
ំ
ូ
្
ត
កែន�ងេធ�ីការ ការបំពានខាងផ�វេភទអាចេកីត េឡីងជ២ទ្រមង់៖
ូ
�
ុ
�
�
ុ
ុ
�
្
ប ចច�បបូនិុយនិតការទាំំង�រពេនិ� ក�ងកាាយជាកមុវធំុស្តិក្សាផុៃវការមួយ និិង ពេដាយ��ណភា�។ បណះបណល អំពីសីលធម៌កងការរស់េន, ការេគរពសិទ�ិមនស្ស, េលីក
្
ំ
ូ
ិ
ុ
ូ
ូ
១. ជការេដាះដរជមួយផល្របេយជន៍ ដចជ េឡីង្របក់ែខ,
កម�ស់េយនេឌីរ, និងេលីកពីប�េនះជរួម។
�
ដោ�យ៖ សូូរិិយ៉ាា�ភ័័ណ្ឌឌ េឡីងឋានៈ, ឬ បន�កង្រតាការងារ។ លកខ�ណទាំងេនះ្រត�វបនផ�ល់ឲ្យ
�
ុ
្រត�វមនវ ិ ន័យ និងការពិន័យច្បោស់លាស់ចំេពាះជនែដលេល� ីស។ ប�ក ឬ
ុ
ជនរងេ្រគះជមួយនឹងសកម�ភពផ�វេភទមួយចំនួន។
ូ
�
បិទេវបសាយ អាសអាភសក�ង្របព័ន� កំព្យទ័ររបស់សាប័ន។ កាត់បន�យ
ុ
ុ
ូ
២. បរ ិ សានកែន�ងការងារមិនសមរម្យ៖ កែន�ងែដលនិេយជិក
�
�
ការមនបន�ប់បិទជិត។ ្រគប់្រគងបណញទំនក់ទំនងផវការរបស់សាប័ន។
�
�
ូ
និេយជកភគេ្រចីន មនសកម�ភព មក់ងាយ, បន�ះបងាប់, េរ ី សេអីង
�
ុ
ែបងែចកបន�ប់ទឹកច្បោស់លាស់
និងខ�ះសីលធម៌, ចម�កឲ្យជនរងេ្រគះ...
ុ
មនបន�ប់ស្រមប់បគ�លិកនរ ី បំេបេដាះទារក េបីសិនជអន�តិឲ្យេបីក
�
ុ
ុ
ឥរ ិ យបថែដលចាត់ទកថជការបំពានផ�វេភទ៖
ូ
ចំហរ និងផ�ល់ភពជទីពឹងដល់ជនរងេ្រគះេដីម្បីឲ្យពួកេគមិនរួញរាក�ង
ុ
ផ�វកាយ៖ ហិង្សោរេលីរាងកាយ, ការប៉ះពាល់មិនសមរម្យ, ការេ្របី
ូ
ការរាយការណេនេពល ែដលេគទទួលរងការបំពានណមួយ។ ឧទា.៖
៍
�
កាយវ ិ ការជិតស�ិទ�មិន្រតឹម្រត�វ (ប៉ះ,សាប,អែង�ល,កាន់…)
កាយវ ិ ការប៉ះពាល់មិនសមរម្យ និងេដាយមិនេពញចិត�គួរែស�ងយល់ពី និង
�
ពាក្យសម�ី៖ ការបេ�ញមតិ ឬ សួរ អំពីរាងកាយ, រេបៀបរស់េន,
ុ
ែបងែចករវាងកាយវ ិ កា ឬ រវាងចំណចសវត�ិភព និងមិនសវត�ិភព។
ុ
ុ
ជីវ ិ តឯកជន, េលងេសីច ឬ និយយទាក់ទងនឹងេរឿងេករ �៍េភទ,ការរួមេភទ
ូ
-ល-, ការ្របមថ ឬ និយយេបៀតេបៀន-េលបខាយ តាមទរស័ព� សារ
-អុីេម៉ល, េ្របីពាក្យសម�ីវាយតៃម� េលីរូបរាង ឬ ការេស��កពាក់
�
សកម�ភពនន៖ ហួច, កាយវ ិ ការមិនសមរម្យជស�ទាក់ទងនឹ
�
ូ
ងផ�វេភទ, ការបងាញរូបភព ឬ វ ី េដអអាសអាភស, េផ�ីសារជពាក្យ ការបំពានតាមរយៈរូបភព ឬសារ ការបំពានតាមរយៈកាយវ ិ ការ ការបំពានតាមរយៈពាក្យសម�ី
ូ
61