Page 155 - NU Newsletter 2022
P. 155
ុ
�
�
ុ
ុ
�
ប� ឬ ជំងឺែដលបង�រេដាយសារសខភពផ�វចិត�ចះេខ្សោយ គឺមនេ្រចីនមខខាំងណស់ វាអាចបណល ឲ្យប៉ះពាល់ សខភពផ�វកាយ ខច្របព័ន�
ូ
ុ
ូ
ូ
�
�
ូ
ុ
ូ
ុ
�ក�ងសង�ម...។ សខភពផវកាយែដលបណល មកពីវ ិ បតិ ូ
ណមួយកងរាងកាយ, បង�ជប� ឬ វ ិ បតិ ុ ុ � ូ � �ផ�វចិត�រាំៃរ ៉មនដចជ ទឹកេនមែផ�ម, ជំងឺេបះដង
�
�
ុ
និងដាច់សរៃសឈាមខួរក្បោល (�ស��ក) ជមួយគេនះែដរ ជំងឺផ�វកាយរាំៃរ ៉ក៏អាចបណលឲ្យមនជំងឺផ�វចិត�វ ិ ញែដរ។ េ្រពាះផ�វកាយ និងផ�វចិត� របស់
ូ
ូ
ូ
ូ
�
មនស្សគឺមនទំនក់ទំនង និងពឹងែផ�កេលីគេទវ ិ ញេទមក មិនអាចកាត់ផច់ពីគបនេទ។ ដចេនះ ែដលេហថ មនស្សែដលមនសខភល� គឺ្រត�វ
ុ
ូ
ុ
�
ុ
�
រ ឹ ងមំ ទាំងកាយ ទាំងចិត�។
ប��� ឬ ជំងឺផ��វចិត�សំ�ន់ៗមួយចំនួន ក�����លប���លឲ���នប���ផ��វចិត�
�
បទពិេ�ធន៍ជីវ�ត៖ ភពតក់ស�ត និងការប៉ះទង�ិចផ�វចិត� ធប់
ជំងឺ�ក់ទឹកចិត� Depression ុ ូ
ជួបេរឿងរ ំេលាភបំពាន ជួនកាលេកីតេឡីងេលី ខ�នឯងផល់ និងបន
�
ួ
- េសាកេស
៍
�
េឃីញផល់ ឧទាហរណ ការបំពានផ�វេភទ, អំេពីហឹង្សោ, ការគបសង�ត់
ូ
ូ
- បំបត់ភពរ ី ករាយ ឬ ចំណលចិត�េលីេរឿងេផ្សងៗ
- យល់ថខ�នឯងគនតៃម� អំ�ើហឹង��៖
�
ួ
- េគងមិនលក់ - ផ�វេភទ
ូ
- មិនឃ� ន - ផ�វកាយ
ូ
- ហត់េនឿយ - ពាក្យសម�ី
- គនសមធិ ឬ ការផ�ង់អារម�ណ ៍ - ការនិយយបំបក់ទឹកចិត�
�
- ែផ�កេសដ�កិច� និងបំបិទេសរ ី ភព
Bipolar Disorder (���រតីមិន����តី មិននឹងនរ)
�នជំងឺធ�ន់ធ�រ ឬ ���ំ���
- សានភពផវចិត�ធ�ន់ធ�រ ែដលបណលឲ្យអ�កជំងឺែ្រប្រប�លអារម�ណ ៍ តំណពូជ និងប���ខួរក��ល
�
�
�
ូ
៉
យងខា� ំង �រ��ព��ឿង��វ�ង ឬ ���ំ��ន
៍
- ពិបកកងការទប់អារម�ណ ឧ៖ សប្បោយ ឬ រ ំេភីប គឺ អស់ថមពល �ន�រម�ណ៍ឯ�
�
ុ
�
ពីខ�ន េហីយក៏ែ្របជពិបកចិត�ខាំង ភមែដរ។ �រ�ើត��ចក�ី����ន ��ច័ណ�ហួង��ង��ុល៖
�
ួ
- បេ�ញសកម�ភពហួសេហត, និយយញប់ ឬ ្រតដិត
�
ុ
�
- េដាយការគិតថ ខនឯងគឺល�ជងេគ សមនឹងទទួលបន របស ់
ួ
�
ូ
េនះ របស់េនះ ឬចង់បនអី �ឲ្យដចចិត� មិន្រពមទទួលសាល់ការពិត
ជំងឺ�ក់ស��ត (PTSD)
៉
ចង់ឲ្យ្រគប់យងសិ �តជកម�សិទ�ខ�ន។
ួ
៍
ុ
- មនអារម�ណថេរឿងេហតអា្រកក់នឹងេកីតេឡីងេទៀត
ុ
៍
- អារម�ណអសនិ �សខគិតថនឹងបត់បង់អ�ីមួយ ឬ េ្របៀបេធៀបទាំង
�
៍
- សបិន�អា្រកក់ញឹកញប់េឃីញទាក់ទង្រពឹត�ិការណែដលគួរឲ្យខាច
ុ
អស់សង្ឃឹមថ ខនមិនអាចល�ដចេគបន
�
ូ
ួ
- នឹកមិនេឃីញ្រពឹត�ិការណ ៍
�
៍
- មនអារម�ណមនេគែតងគិតមិនល� ឬ ចង់េធី �បបខនឯង
ួ
- មិនអាចេជឿខ�នឯង ឬ អ�កដៃទ - មនេចតនអា្រកក់េទនឹងបំណងរបស់អ�កដៃទ
ួ
�
- មនការភក់េផ�ីលខាំងេពលឮសេម�ងប៉ះទង�ិចបន�ិចបន�ច - មនអារម�ណថខនឯងជជនរងេ្រគះ និង្រត�វបនេធី �ទក�បកេម�ញ
�
ួ
៍
ុ
ុ
�
- មនការ្រប�ង្របយ័ត�្រជ�ល ួ
៍
- មនអារម�ណថ្រត�វបនបដិេសធ
ូ
៉
- មួេម និងឆប់ខឹងេដាយគនមលេហត ុ
�
ុ
ូ
�
ុ
- ចលចិត�អនវតិ �ការបេនសដល់អ�កៃដជងដឹងអំពីគណវ ិ បតិ � ឬ
- មនវ ិ បត�ិដំេណក
កំហសខន
�
ុ
ួ
ុ
�
ជំងឺវ�កលចរ�ត Schizophrenia - ជញឹកញប់ពួកេគ្រចែណន និងចាប់យកវ ិ ធីគំកួនសាត់លាក់កំបំង
-ប៉ះពាល់ដល់ការគិត
�រ�រ�រ ឬ ព���ល
- មិនអាចែបងែចកបនថអ�ីជការពិត ឬ មិនពិត
៍
ូ
៍
ជដំបង្រត�វតាមដាន និងចាប់អារម�ណេលីអារម�ណ, ការគិត និង
៍
- ឥរ ិ យបថ, អារម�ណ និងកាយវ ិ ការមិន្រប្រកតី
�
�
ឥរ ិ យបថរបស់ខន។ េហីយ្រត�វេធី �ការវាយតៃម� និងទទួលសាល់ការពិត។
ួ
៍
- ែតងែតមនអារម�ណថ េឃីញ ឬ ឮ របស់េផ្សងៗ េដាយជក់\
�
េបីេយីងដឹងថេយីងមនប�ែមន េទីបេយីងអាចរកវ ិ ធីព្យោបលបន
ែស�ងមិនមនេនះេទ
�
�
ុ
ប៉ែន�េបីេយីងមិន ទទួលសាល់ថ េយីងមនប�េនះេទ វានឹងមិនអាច
ប�������ងៗ�ៀតដូច� ព្យោបល ឬ ជសះេស្បីយេដាយឯកឯងេនះេទ។
ការព្យោបលមនទាំងការព្យោបលតាមែបបេវជ�សា�ស� េដាយ
- េធ�ីេរឿងដែដល និយយដែដល
ពិភក្សោជមួយអ�កជំនញ ការេ្របី្របស់ថំព្យោបល និងការេរៀបចំ
�
�
�
- េភ�ចភំងភមៗ
៍
ុ
�
ទមប់ការរស់េនឲ្យ្របេសីរ។ ការហាត់ពតការគិត និងអារម�ណេដាយ
ូ
�
ុ
េនមនជំងឺ និងប�ផ�វចិត�េ្រចីនេទៀតដចជ កាយជមនស្សមនចរ ិ ត េ្របីវ ិ ធីសមធិ្រតឹម្រត�វជេដីម។
�
ូ
ុ
េ្រចីន, មេមីរមមយ, រហតបណលឲ្យមន ការប៉ះពាល់ដល់អាយជីវ ិ ត។
ូ
�
េរៀបេរៀង ន ិ ងែ្របស្រម�លេដាយ សរ ី យ៉ ភ័ណ�
ូ
150
