Page 112 - NU Newsletter 2022
P. 112
អំំពើ�ើហិិង្សាារវា�ង្សា៖
អំី�ស្រា��អែអំល និិង្សាហ្គាា�ហិា
អំ ី�ស្រា� � អែ អំ ល និិ ង្សា ហ្គាា� ហិ ា ជពើ�ះ��ស្រា�ូវបា�និបំំភ្លឺ � ះ
ការប៉ះះ�ទង្គិិ�ចគ្នាា�នៅ�ព្រំ�ំដែ�នហ្គាា�ហ្សា ពើ�ច្បាពើ��ទសវ�ស�ា ំ១៩២០ �ិង់ ១៩៤០ ច្បា��ជ�ជា�ិជើើហ្មើ ដែ�លួ�ក
ំ
�
ំ
ួ
ា
់
់
ុ
បទឈប់បាញ�ួយម្រ�ូវបា�ពើ�ើើការម្រ��ពើម្រ�ៀង់�ពើ�នៃថ្នូងទើ២១ ដែខុ �លួទើ ពើ��បា�ពើកើ �ពើ�ើង់ពើ�យម្នា���សសជាពើម្រច្បាើ �បា�រ�ពើគឺច្បា�ើ ការ
់
ុ
ា
ុ
ូ
់
ា
ខ
ុ
ធ
ឧសភារវាង់ម្របពើទសអំុើម្រ�ដែអំលួ �ិង់ម្រក�សក�ះម្របយទហ្កាម្នាស នៃ� ពើ�ើើទកបុកពើ�ញពើ�ទើើបអំឺរ ាុប�ិង់ដែសើង់រកម្នា�ភ�ិប�ប�ើហ្កាយ�ភា�នៃ�
ា
ុ
ុ
ា
់
ា
ច
គ
ធ
ម្របពើទសបាពើ�សើ ា�។ កិច្បាម្រ��ពើម្រ�ៀង់បា�ពើកើ�ពើ�ើង់ប�ប�ើការម្របយទ� ា សន្រ្ងា�ពើ�កពើលួើកទើ ២ ។ អំំពើ�ើហ្មិង់ោរវាង់ជ�ជា�ិជើើហ្មើ�ិង់ជ�ជា�ិ
ា
ា
់
ត
់
ុ
៏
់
រយៈពើ�លួ១១ នៃថ្នូងដែ�លួបណាលួឱ្យយ��សស�ង់ពើហ្កាច្បាណាស់ ២៥៥�ក ់ អារាបម្រ���ំង់ការម្រប�ំង់�ឹ ង់ការម្រគឺបម្រគឺង់របសអំង់់ពើគឺំសកបា�ពើកើ �
ុ
បា�បា�់បង់់អាយជើវ ិ �។ ភាគឺពើម្រច្បាើ�នៃ�អំាក�ំ ប់�ំង់ពើ�� គឺឺជាជ�ជា�ិ ពើ�ើង់ផង់ដែ�រ។ ពើ��ា ំ១៩៤៧ អំង់គការសហ្មម្របជាជា�ិបា�ពើបា�ពើ�ា�ឱ្យយ
ា
ូ
ំ
ុ
ា
ា
ា
បាពើ�សើ ា�ពើ�កាង់ដែ���ើហ្កាគ ហ្មោ។ �ំង់អំុើម្រ�ដែអំលួ �ិង់ហ្កាម្នាសបា� បាពើ�សើ ា�ម្រ�ូវបដែបកជារ�ាជើើហ្មើ�ិង់រ�ាអារាប់ ពើ�យទើម្រកង់ពើយរ��ឹ�
ុ
ុ
់
អំ�អាង់�ើជ័យជ�ា�ពើ�កាង់ជពើម្នាំ �ច្បាង់ពើម្រកាយរបសខុំ�។ អំំពើ�ើហ្មិង់ោពើ� កាំ យជារ�ាធា�ើអំ�តរជា�ិ�ួយ។ ដែផ�ការពើ��ម្រ�ូវបា�ទទលួយកពើ�យ
ួ
ុ
ួ
់
ត
់
ាុ
ា
ដែខុឧសភាបា�ពើកើ�ពើ�ើង់ប�ប�ើរយៈពើ�លួ�ួយដែខុនៃ�ភា�តា��ឹង់ដែ�លួ ពើ��ឹក�ំជើើហ្មើបដែ�វាម្រ�ូវបា�ប�ិពើស�ពើ�យភាគឺើ អារាបពើហ្មើយ�ិ �ដែ�លួ
ា
ុ
ធ
ាុ
បា�ពើកើ�ពើ�ើង់ពើ�រ�ាធា�ើពើយរ��ឹ�។ បដែ�ការម្របយទ�រវាង់រ�ា�ំង់ អំ�ុវ�តតា�ពើ��ពើ�ើយ។
ត
ា
ូ
�ើរបា�ប�អំស់ជាពើម្រច្បាើ�ទសវ�ស�កពើហ្មើយ។
ត
រូបភា��ហ្កា�នៃ�កង់កម្នាំ ំង់ស�ព័�ធអារាាប់ដែ�លួជាស�ព័�ធ�ិ�តបា�បាញ់ពើ�ពើលួើ
ធ
ំ
ើ
គ
រូបភា�នៃ�ទើម្រកង់ពើបពើថ្នូំហ្មិ�ពើ�ពើ�ើ�ស�វ�សទើ២០ ម្រកុ�សក�ះម្របយុទជើហ្មើនៃ�អំង់គភា�ហ្កាហ្កាណាដែ�លួជាកង់កម្នាំង់ការពារខុំ�
ុ
ួ
ើ
របស់ទើភាា ក់ងារជើហ្មើពើ�ដែខុ�ើ��ា ំ១៩៤៨
ប៉ះញ្ហាា�ដែ�លមានអាយុុកាល ១០០ ឆ្នា ំ � ា
ការប៉ះនៅង្គិើ�តអ៊ីី�ព្រំ�ដែអ៊ីលន�ង្គិ“ មហ្នតរាយុ”
ពើ ��ា ំ១៩៤៨ ពើ�យ�ិ�អាច្បាពើ��ម្រ�យបញ្ញាបា�ពើ�� ពើ��ឹក
ា
�ំអំង់់ពើគឺំសបា�ពើ�ើើការចាកពើច្បាញ ពើហ្មើយពើ��ឹក�ំជើើហ្មើ ក៏បា�ម្របកាស
ត
ា
ើ
បពើង់ើ�រ�ាអំើ ុម្រ�ដែអំលួដែ��ង់។ ម្របជាជ�បាពើ�សើ ា�ជាពើម្រច្បាើ�បា�ជំ�ស ់
័
ា
ពើហ្មើយសន្រ្ងា��ួយក៏បា�ពើកើ�ពើ�ើង់។ កង់ទ��ក�ើម្របពើទសអារាប់ ដែកីរ
គ
ា
់
ុ
ខាង់បា�ច្បាលួ�កលួុកលួយ។ ម្របជាជ�បាពើ�សើ ា�រាបដែស��ក់បា�
ូ
់
រូបភា�កង់កម្នាំង់ហ្កាហ្កាណា (កង់កម្នាំង់ការពារខុំ�របសទើភាក់ងារជើើហ្មើ) ពើភៀសខុំ� ឬម្រ�ូវបា�ពើគឺបង់ខំឱ្យយពើច្បាញ�ើលួពើ�ឋា�របស�ួកពើគឺ ពើម្រកា�ពាកយ
ំ
ួ
់
គ
ា
ំ
ំ
ួ
ុ
គ
់
��ពើ�លួចាបពើផតើ�សន្រ្ងា����រឯករាជយអំុើម្រ�ដែអំលួពើ��ា ំ ១៩៤៨ �ួយដែ�លួពើគឺពើ�ថាអាលួ់ណាក់បាដែ�លួម្នា��័យថា“ �ហ្ម�តរាយ” ។
ធ
ុ
់
ច
ពើ�ពើ�លួដែ�លួការម្របយទ�ាបា�បញ្ញប់ ពើ�កាង់បទឈប់បាញ�ួយពើ��ា ំ
ុ
់
់
់
ច្បាម្រកភ�អំង់់ពើគឺំសបា�កា�់កាប�ំប�ដែ�លួម្រ�ូវបា�ពើគឺ�លួ់ថាជា ប�ប់ អំើ ុម្រ�ដែអំលួបា�ម្រគឺបម្រគឺង់ទឹក�ើភាគឺពើម្រច្បាើ�។ ម្របពើទសហ្មសុក��ើ
គ
ា
ា
គ
់
់
ា
់
បាពើ�សាើ�ប�ប�ើការម្រគឺបម្រគឺង់ដែផាក�យនៃ��ជិិ�បពា៌ របសច្បាម្រកភ�អំ� ូ បា�កា�់កាបទឹក�ើដែ�លួម្រ�ូវបា�ពើគឺ�លួ់ថាជាពើវសដែបុង់ រ ើ ឯម្របពើទស
ូ
់
ួ
ូ
់
់
ូ
គ
់
ុ
�ាង់់ដែ�លួម្រ�ូវបា�ចាញកាង់សន្រ្ងា�ពើ�កពើលួើកទើ ១ ។ ទឹក�ើពើ��ម្រ�ូវបា� ពើអំហ្មសើបបា�កា�់កាប�ំប�ហ្កាគ ហ្មោ។ ទើម្រកង់ពើយរ��ឹ�ម្រ�ូវបា�ដែបង់
ុ
ុ
ំ
រសពើ�ពើ�យជ�ជា�ិភាគឺ�ិច្បាជើើហ្មើ�ិង់ជ�ជា�ិអារាាបពើម្រច្បាើ�ពើលួើសលួប់ផង់ ដែច្បាករវាង់កង់កម្នាំង់អំើ ុម្រ�ដែអំលួពើ�ភាគឺខាង់លួិច្បា�ិង់កង់កម្នាំង់ហ្មសុក��ើ
់
ំ
់
ដែ�រ។ ភា�តា��ឹង់រវាង់ម្របជាជ��ំង់�ើរ បា�ពើកើ�ពើ�ើង់ពើ�ពើ�លួដែ�លួ ពើ�ភាគឺខាង់ពើកើ�។ ពើ�យ�រដែ��ិ�ដែ�លួម្នា�កិច្បាម្រ��ពើម្រ�ៀង់ស�តិភា�
ច
៍
ូ
ើ
ូ
សហ្មគឺ��អំ�តរជា�ិបា�ផលួ់ឱ្យយអំង់់ពើគឺំស�វភារកិច្បាចបពើង់ើ�“ ភ�ិឋា�ជា�ិ ណា�ួយបា�ពើកើ�ពើ�ើង់ ភា គឺើម្នាខ ង់ៗបា�សតើបពើ�ស�ពើ�វ ិ ញពើ��ក
ា
ត
ា
ុ
ធ
់
គ
ំ
ា
” ពើ�ពើលួើដែ���ើបាពើ�សើ ា�សម្រម្នាបម្របជាជ�ជើើហ្មើ។ ច្បាពើពា�ជ�ជា�ិជើើហ្មើ ពើហ្មើយសន្រ្ងា� �ិង់ការម្របយទ�ាជាពើម្រច្បាើ�ទសវ�សពើទៀ�ម្រ�ូវបា�ប�ត។
ា
់
ាុ
ត
ូ
ូ
ដែ���ើពើ��វាជាភ�ិឋា�នៃ���តារបស�ួកពើគឺ បដែ�ជ�ជា�ិអារាប់ នៃ�
៏
ី
ា
ុ�
ម្របពើទសបាពើ�សាើ�កបា����រយកដែ���ើ�ិង់ម្រប�ំង់�ឹង់ច្បាលួ�ពើ�� ដែ�នទប៉ះចប៉ះ�បន ន
ផង់ដែ�រ។ ពើ �កាង់សន្រ្ងា��ួយពើទៀ�ពើ��ា ំ១៩៦៧ អំើ ុម្រ�ដែអំលួបា�កា� ់
គ
ុ
107
